پارکت از جنس چوبهای مختلف مانند بلوط، زبانگنجشک، ون، راش، گردو، افرا، ساج، ونگه، بامبو و... تولید می شود. جنس پارکت ها معمولا به ویژگی های جغرافیایی و آب و هوایی آن منطقه بستگی دارد. در بعضی مناطق دنیا بامبو، بعضی مناطق بلوط و جاهای دیگر ایپه با توجه به فراوانی ،توجیه اقتصادی دارد و تولید می شود.
در این قسمت قصد داریم ویژگی برخی از پارکت ها شرکت البرز پارکت (البرز بلوط)را توضیح دهیم.
درخت راش ( Beech)
پارکت چوب درخت راش با نام علمی (Fagus orintalis)، حسی از استحکام، شفافیت و نظم منتقل میکند. این چوب بیشترین کاربرد را در مبل سازی دارد. و قابلیت آغشتگی آن سبب می شود به عنوان چوب های اشباع نیز بکار رود. پارکت راش رنگی روشن و متمایل به زرد تا صورتی (راش گرجستان)- قهوهای ( راش ایرانی) متغیر است. وقتی این چوب تحت بخار قرار میگیرد، به رنگ قرمز درمیآید.
پارکت چوب راش رگههای برجستهای دارد. و بافت پر مگسی آن بسیار معروف است. ظاهر زیبایی به پارکت میدهد. اما این چوب بهسرعت لکهدار میشود. و پس از آستر شدن، بافت آن به مانند بلوط و ون زیبا نمیشود. این یکی از خصوصیات منفی این پارکت است. چون مانند بلوط بافت درشتی ندارد بعد از آستر خوردن بافت پارکت لکه دار می شود. و در ذهن مشتری این مسئله را بوجود می اورد که اشکال فنی در نوع اجرای رنگ است. اما همانطور که در بالا توضیح دادیم خاصیت این چوب است.
درخت زبانگنجشک ون (Ash)
پارکت چوب این درخت از استحکام خوبی برخوردار است. و در برابر رطوبت مقاومت بالایی دارد. رنگ آن بسیار روشن و به کرم – سفید نزدیک است. و بافتی با طرح و نقش بزرگتر از بلوط دارد. همچنین به دلیل قدرت، استحکام و رنگ خاص، چوبی ایدهآل برای تولید کفپوشهای چوبی و پارکت است. به جرات میتوان گفت روشن ترین رنگ پارکت چوبی از چوب ون تهیه می شود. و رنگش به سفید بسیار نزدیک است.
درخت گیلاس (Cherry)
پارکت چوب درخت گیلاسی ساختاری متراکم و یکپارچه با منافذ بسیار ریز دارد. رنگ آن هم از رنگ زرد تا قهوهای متمایل به قرمز متغیر است. امروزه از این چوب برای تولید اشیا گرانقیمت، داشبود و فرمان خودرو های لوکس، روکشهای چوبی و منبتکاریها استفاده میشود. این چوب یکی از مناسبترین چوبها برای تولید پارکت است. و مقاومت در برابر سایش بسیار بالایی دارد. از چندین سال گذشته، پارکت گیلاس در کارخانه البرز پارکت تولید میشده است.
درخت گردو(Walnut)
پارکت چوب درخت گردو از گذشته محبوبترین و با ارزشترین چوب در میان مردم بوده است. رنگ درون چوب تنه درخت از قهوهای تیره تا بنفش تیره متغیر است. و رنگ برون چوب و زیر پوست ساقه درخت به رنگهای قهوهای-خاکستری و زرد روشن است.چوب درخت گردو یکی از زیباترین و لطیفترین چوب برای تولید مبلمان و البته پارکت است. پارکت های گردو درچندین سایز در خط تولید البرز پارکت تولید میشود و در ابعاد بلندتر وارد میشود.
درخت شاهبلوط
پارکت چوب این درخت رنگهای عسلی و قهوه ایی روشن دارد. و رگهها و طرح های بسیار زیبا و بافت درشت دارد. چوب این درخت در برابر رطوبت و سایش مقاومت بالایی دارد. تراکم بالای آن موجب شده پارکتهای مهندسی را از لایه 3 میل این چوب تولید کنند. این گونه، بهترین گزینه برای تولید پارکت در کل دنیا است.
انواع طرحها و الگوهای پارکت
پارکتها در انواع طرحها و الگوهای متفاوتی از جمله جناغی، شورون، موزاییکی و شطرنجی 45 درجه، ترکیبی و پارلل وجود دارد. که میتوانید چیدمان دلخواه خود را با توجه به سبک دکوراسیون خود، انتخاب کنید. این طرحها معمولا از انواع الگوهای هندسی پیروی میکنند. که بهشکلی زیبا طراحی شدهاند. طرح ورسای یکی از زیباترین و با ارزشترین طرح هاست. همچنین پترن جناغی به دلیل خطوط زیگزاگ مانند آن محبوبیت بالایی دارد. در ضمن میتوانید ترکیبی از الگوهای مختلف را انتخاب کنید.
پارکت مناسب اتاقهای خواب
پارکتهای با رنگ روشن، اتاقهای کوچک را بزرگ و جادار نشان میدهند. در ضمن برای اتاقهای خواب، طرح و الگوی مناسب پارکت و نوع آن میتواند از نظر ظاهری تاثیر بسیاری بگذارد. الگوهای شطرنجی برای اتاقهای کوچک بسیار مناسب اند. یعنی هر چقدر اتاق کوچک باشد بهتر است ابعاد تایل ها نیز کوچک باشد تا اتاق بزرگتر جلوه کند. و بر عکس یعنی در سالن های بزرگ هر چقدر ابعاد تایل های پارکت بزرگتر باشد، فضا را بزرگتر نشان میدهد. چیدمان جناغی (Herringbone) پارکت مناسب اتاقهای بزرگاند. و اگر مبلمان کمی در اتاق وجود دارد، این چیدمان باعث میشود اتاق پر و مجلل بهنظر برسد.
پارکتالواری شیاردار یا بدون شیار
پارکتهای الواری تمام چوب در هنگام تولید به دو روش شیاردار یا بدون شیار تولید می شوند. شیار یا درز، فضاهای خالی یک میلیمتری Vشکلی هستند. که به "وی گروو" معروف است. به نظر نگارنده پارکتهای شیاردار از نظر هندسی ظاهر زیبایی دارند.
پارکتهای شیاردار مناسب کاربری های تجاری اداری پر رفت و آمد نیستند. زیرا بین شیارها نیاز به نظافت روزمره دارد و این درز و شیارها پس از مدتی پر از گرد و غبار میشوند. البته اگر این پارکت ها در صورت عدم نظافت مناسب پس از مدتی پر از گرد و غبار می شود. اما در هر فضایی قایلیت نصب و استفاده دارد. در منزل و فضای اتاق خواب و... هیچ گونه مسئله ایی ندارد.
مقاومت پارکت در برابر سایش (Janka scale)
توجه به استحکام و مقاومت پارکت چوبی در برابر سایش بسیار مهم است. هنگام خرید پارکت، باید بدانید چه نوع چوبی را در کجا استفاده کنید. محکمترین نوع پارکت را انتخاب کنید تا زود از بین نرود. همچنین اگر میخواهید کف فضای اداری پر رفتوآمد را پارکت کنید، باید علاوه بر نوع چوب، به ضخامت پارکت نیز توجه کنید. ضریب یانکا توسط گابریل یانکا، محقق چوب اتریشی در سال 1906 مطرح شد و در سال 1927 توسط انجمن جنگل امریکا مورد تائید قرار گرفت. برای این منظور از فشار یک جسم روی سطح چوب (پوند بر اینچ) استفاده میشود. این عدد از صفر شروع شده و نهایتا تا 4000 تمام می شود. البته سخت ترین چوب به دلیل تراکم بالا قابل برش برای پارکت نیست.
چوب های نرم هم به راحتی خط و خش میگیرد. مثلا بالسا یکی از چوب هایی است. که با عدد ضریب یانکا 100 برای پارکت مناسب نیست. عدد مناسب برای پارکت حداقل 1000 است. بلوط سفید و قرمز که برای کفپوش چوبی استفاده می شود. به ترتیب 1360 و 1260 هستند. بامبو بین 3800 تا 5000 و اوکالیپتوس بین 4000 تا 5000 قویترین چوب ها هستند. حال برای اینکه نشان دهیم عدد یانکا تنها عامل کیفیت پارکت چوبی نیست یک مثال واقعی ذکر میکنیم.
در خانه A پارکت چوب گیلاس امریکایی نصب شده که عدد یانکا 900 دارد. جز سافت وود هست و بسیار ضعیف در این خانه کودکان بازی میکنند و سگ نیز رفت و آمد میکند. به دقت خانه را تمیز نگه میدارند و به طور دقیق تر میتوان گفت سبک زندگی آنها منظم است. پس از 10 سال از زمان نصب، بازدید نشان داد که پارکت ها مثل روز اول مانده است اما در خانه B گیلاس برزیلی با ضریب یانکا 2820 نصب شده و خانواده دارای سبک زندگی بی نظمی هستند. پس از 6 سال مشاهده شده پارکت ها شدیدا آسیب دیده و به تعویض نیاز دارد.
بهتر است در فضاهای پر رفت و آمد از چوب با ضریب یانکا بالا و با ضخامت بالا مثلا 20 میل استفاده کنید. که در صورت خط و خش ، قابلیت چندین مرحله ساب زدن را داشته باشد. پارکتهای کشوری شطرنجی ضخامت ۸ میلیمتر دارند. و این پارکتها را میتوان حداقل ۴ تا ۵ بار ساب و لاک کرد. همچنین پارکت های الواری نیز ضخامت حدود 18 میل دارد. اما قسمتی که قابلیت ساب دارد 7 میل است وحداقل 5-4 مرتبه میتواند ساب و لاک اجرا شود. پارکتهای مهندسی شده یا اینجینیرد هم با ضخامت های مختلف بصورت دولایهای یا هفتلایهای تولید میشوند. پارکتهای دولایهای ضخامت ۱۰ تا ۱4 میلیمتر دارند که این ضخامت در پارکتهای هفتلایهای 14 تا ۲۵ میلیمتر است.
محکمترین و مقاومترین پارکت چوب
پارکتهایی که از چوبهای سخت (Hardwood )تولید شده باشند، محکم و بادوام هستند. چوب درختهای بلوط، ون، بامبو و پارکت های چوبی مانند ایپه، ساپلی، مربائو بسیار محکم است. در مجموع میتوان گفت پارکت هایی که از پوشش های جنگلی آمازون بدست می آید. بسیار محکم و پر تراکم هستند مانند گیلاس برزیلی یا جاتوبا. چوب درخت تاواری یکی از سختترین چوبهاست. و پارکتهای از این جنس دوام بسیاری دارند. همچنین چوب درخت بامبو هم بسیار بادوام است و تمامی از جمله پارکت که از این نوع چوب تولید میشوند، سالها سالم باقی میماند. در انتخاب پارکتهای بادوام، علاوه بر چوب مقاوم، نوع پارکتها هم مهم هستند. پارکتهایی که یکتکه هستند، برای فضاهای اداری تجاری ورزشی از پارکتهای سالید مناسب تر هستند.